6 Eylül 2014 Cumartesi

İ HALİ

Diğer adıyla Винительный Падеж'dir. Türkçe okunuşu ise binitelnıy padejdir.
NESNELERİN -İ HALİ
ЧТО ВЫ ЧИТАЕТЕ?  Я ЧИТАЮ ГАЗЕТУ
КОГО? Canlı varlıktan söz ediliyorsa kullanılır.
ЧТО? Cansız varlıktan söz ediliyorsa kullanılır.
-İ hali ile çok sık karşılaşır çünkü Rusça'da fiillerin çoğu geçişlidir.
-i isimlerin takıları tekil ve çoğulda farklıdır nedenleri ise şunlardır:
1- ismin cinsi
2- yalın haldeki bitimi
3- canlı ya da cansız oluşu
İ HALİNDEKİ İSİMLERİN TAKILARI
TEKİL
1- Eril cins cansız, orta cins ve tüm dişi cinsten -Ь ile biten isimlerde -i hali yalın aynısıdır.
И.п           В.п
-                -
-Ь             
-Й            
-О            
-Е            
-Ь            

СТОЛ, СЛОВАРЬ, ТРАМВАЙ, ЛОШАДЬ
Dikkat: народ, коллектив, класс, полк vs isimler cansız varlıkmış gibi kullanılır.
-А ve -Я ile biten tüm erkek ve dişi cins isimler -У ya da -Ю takısı alırlar.
Erkek cins sessiz harfle bitenler, -Й ve -Ь ile biten tüm canlı isimler -А veya -Я takısı alırlar.
ЭТО УЧИТЕЛ = Я ВИДЕЛ УЧИТЕЛЯ.

И.п      В.п
-           
-Й       
-Ь        

B. ÇOĞUL
Tüm cansız isimlerin çoğulları yalın halinin aynısıdır.
Erkek ve dişi cins tüm canlı isimlerin coğulları ise -in halinin aynısıdır.
 -А, -Я ile biten erkek ve dişi cins canlı isimler çoğul i halinde bu harfleri atarlar. Yani -Я ile bitenlerin sonuna -Ь gelir.
örnek: ЭТО ЖЕНЩИНЫ И МУЖЧИНЫ.
Я ВИДЕЛ ЖЕНЩИН И МУЖЧИН.
Sessiz ile biten -Й veya -Ь ile biten erkek cins canlı isimleri -ОВ -ЕВ -ЕЙ takılarını alırlar.
-Ь ile biten dişi cins canlı varlık isimleri -ЕЙ takısını alırlar ( erkek cins isimler gibi )
Örnek: ЭТО ЛОШАДЬИ
ЭТО ЛОШАДЕЙ.

İ HALİNDEKİ İSİMLERİN TAKILARI
Yalın hal

cansızlar erkek cins 
orta cins, -Ь ile biten dişi cins yalın halin aynısıdır.
Örnek:
Yalın hal             TEKİL                                ÇOĞUL  
СТОЛ                СТОЛ                                   СТОЛЫ 
МОРЕ               МОРЕ                                 МОРЯ                       В.п=И.п
ТЕТРАДЬ        ТЕТРАДЬ                         ТЕТРАДИ

Canlılar için -Ь ile biten dişi cinsin çoğulu -in halinin 
aynısır. tekil hali yalın halinin aynısıdr çoğul eki ise "ЕЙ" dir
ЛОШАДЬ       ЛОШАДЬ                        ЛОШАДЕЙ
canlılar, erkek cinste tekilide çoğuluda -in halinin aynısıdır. Tekil ekleri -А ve -Я 'dır. Çoğul ekleri ise -ОВ, -ЕВ, -ЕЙ 'dir.

YALIN HAL            TEKİL                     ÇOĞUL
СТУДЕНТ             СТУДЕНТА            СТУДЕНТОВ
ГЕРОЙ                  ГЕРОЯ                     ГЕРОЕВ                      В.п=Р.п
УЧИТЕЛЬ             УЧИТЕЛЯ              УЧИТЕЛЕЙ

Canlılar dişi, -А ve -Я
ile biten erkek cins 
YALIN HAL               TEKİL                     ÇOĞUL
СТУДЕНТКА           СТУДЕНТКУ         СТУДЕНТОК
ГЕРОИНЯ                ГЕРОИНЮ            ГЕРОИНЬ                В.п=Р.п
МУЖЧИНА            МУЖЧИНУ            МУЖЧИН

Cansızlar  -А ve -Я
ile biten dişi
YALIN HAL          TEKİL                        ÇOĞUL
ГОРА                     ГОРУ                        ГОРЫ                    В.п=И.п
ЗЕМЛЯ                 ЗЕМЛЮ                     ЗЕМЛИ 

İ HALİ İLE KULLANILAN (GEÇİŞLİ) FİİLER ŞUNLARDIR:

                                               КОГО?  ЧТО ?
Вспоминать- Вспоминить                 Слышать - Услышать
Встречать -  Встретить                   Слушать
Видеть - Увидеть                                 Уважать
Забывать - Забыть                               Нести, Носить
Защищать - Защитить                      Везти, Возить
Любить - полюбить                            Вести, Водить
Освобождать - Освободить               Запомнить

                                             ЧТО?
Готовить- Приготовить         Открывать - Открыть
Делать- Сделать                        Писать - Написать
Закрывать - Закрыть                Готовить- Приготовить 
Записывать- Записать             Покупать- Купить 
Запоминать -Запомнить         Проверять - Проверить
Изучать - Изучить                   Проводить- Продать
Кончать - Кончить                 Решать - Решить
Мыть- Вымыть                      Строить- Посроить
Начинать - Начать                Читать - Прочитать

Örnekler:
Сестра любить                    Мальчик любить 
Кого ?                                       Что ?
БратА.                                    Виноград.

               İ HALİ HAKKINDA DİĞER BİLGİLER
Zaman (bir zaman kısmı )
Сколька Времени ?
Как Долго ?
Zaman (tekrarlama )
Как Часто ?
Yer ( sınırlı yol kesimi )
Сколька Метров ?
Ağırlık.
Сколька Граммов ?
       
    EDATLARLA -İ HALİ

В , НА, ЧЕРЕЗ 
КУДА ВЫ ИДЁТЕ ? Я ИДУ В БИБЛИОТЕКУ
В , НА edatları yön, hareket veya faaliyet bildiren fiilerden sonra kullanılır. Bu edatlarla kullanılan -i halindeki isimler hareketin hangi yöne doğru yapıldığını belirtir.
Örnek: Человек прошёл через парк.
-i hali за ve под edatlarıylada kullanılır.

Aşağıda yön, hareket bildiren fiilerden sonra В , НА edatlarıyla birlikte -i hali kullanılır.
КУДА ?     
идти            ходить        пойти         спешить
ехать          ездить         уйти            прийти
лететь       летать       приехать     поехать
бежать      бегать         войти          уехать
плыть        плавать       входить      и т.д

ЧТО ? КУДА ?
нести                носить
принести
вести               водить
v.b
посылать        послать
класть             положить
v.b
Edatlı -i halinin -de halindeki arasındaki fark -de halinin yer bildirmesi -i halinin ise yön, hareket bildirmesidir.
Örnek
В.п                          П.п
МЫ ИДЁМ          МЫ СИДИМ
КУДА?                  ГДЕ ?
В ПАРК.                В ПАРКЕ.

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder